Алатай асирдин 60-70 йисара Дагъустандин лезги районрин чилерал 88 жуьредин гьайванар, 130 жуьредин къушар, чилелай хур галчуриз фидай 40 жуьредин гьайванар авай. Эхиримжи 70 йисан къене 15 жуьредин гьайванар, 40 жуьредин къушар, 20 жуьредин гьашаратар СССР-динни Россиядин Яру ктабра гьатнава. Самурдин тамарин майданар кьудра тIимил хьанва. Тамариз, Самурдин набататрин ва гьайванрин алемдиз виш миллиард манатралди зиян ганва. Гьа ихьтин крари чкадин агьалийрик къалабулух кутазва.

Са вахтунда СССР-дин гьукуматди тIебиатдин милли паркдиз элкъуьрнавай Самурдин тамарин 7,1 агъзур гектардин майданар хуьн патал къарар акъуднай. Ингье а къарар кьилиз акъатнач. Са патахъайни куьмек тежедайдан гъавурда акьунвай, хайи тIебиатдал рикI алай ксари гила Самур там хуьн патал чкадин таъсиб хуьдай ксар кIватIализ алахъзава.