РикIел хкун тIалабзава

  • Ширзад Гуьлиев
  • 30.01.2025

   Играми редакция! Чахъ романар кхьизвай къелемэгьлияр тIимил авач. Заз фадлай вичин дуьнья дегишарнавай, армиядин генерал, Дагъустандин Кьурагь райондин Штулрин хуьряй тир Мегьамед Гьуьсейнован (Михаил Лезгинцеван) хва Георгий Лезгинцевакай лугьуз кIанзава. Ам контр-адмирал, машгьур алим ва кхьираг тир. Са береда адан «Тайга галай пата», «Ихтибарвал», «Дагъларай тир инсан» романар ва маса эсерар вири СССР-диз сейли тир ва абур са кьадар къецепатан уьлквейрани чап хьанай.
   Заз эхиримжи роман рикIел хкиз кIанзава. Шихзада Юсуфова урус чIалай лезги чIалаз элкъуьрнавай «Дагъларай тир инсан» роман 1984-йисуз Магьачкъалада чап хьанай. А ктаб зани къачуна кIелнай. Жув Къуба райондин Дигагь хуьряй яз, за гуьгъуьнлай а ктаб инин ктабханадиз багъишнай. Авторди вичин бубадикай кхьенвай и эсерда чи халкьдин тарих, къилихар, яшайиш, лезги руьгьдин кьакьанвал гьикьван хъсандиз къелемдиз къачунва. Роман кIелдайла адан автордиз чи хуьрерин алатай девир, лезгийрин виликан четин уьмуьр, ацукьун-къарагъун, адетар хъсандиз чизвайди, адалай абур таъсир ийидай рангаралди ва гафаралди къалуриз алакьнавайди ктабдин чинрай хъсандиз аквазва.
   Автордиз чи къадим хуьрерин гьалар, лезги хизанар дериндай, авайвал чизвайвиляй ада гьатта лезги кIвалерин къен гьикI туькIуьрзавайтIа чIугварди шикил чIугвадай саягъда теснифнава. Г.Лезгинцева кхьизва: «Лезгияр гьихьтин устIарар ятIа кьатIун патал абурун кIвалерин акунриз ва къенез килиг. Цлавай тIуз эцигнавай цурунин къапари, хъенчIин гетIейри, гичинри, курари, сар эвягъдай рекъери, гъуьр алцумдай килейри, тIач хъвадай кьечери, каркунри, дуьдгъвер хкуддай кварари чпел желбда. Муькуь кIвале гьар жуьредин тфенгар, шуьшкаяр, хенжелар, иердиз туькIуьрнавай крчар, хъенчlин къапар ва гзаф кьадар маса затIар аквада. Налугьуди, рагъэкъечIдай патан вири девлетар гьа и са кIвализ кIватIнава».
   Эсерда лезги къилихарни авайвал къелемдиз къачунва. Романда чпикай ихтилат физвай вакъиаяр ва образарни уьмуьрдивай яргъа туш. Абур гьакъикъатдин гьаларал, кьиле фейи вакъиайрал бинелу хьанва. Ина къалурнавай гзаф крарихъ, образрихъ тарихдин бине ава.
   Гьуьрметлу редакция! Г.Лезгинцев хьтин кхьирагар ара-ара рикIел хкун чарасуз я. За квевай мумкин ятIа газетдин нубатдин тилитрикай сада и къелемэгьлидин яратмишунрикай гегьеншдиз малумат гун тIалабзава.

Populyar məqalələr

Ləzgilər

  • Sədaqət Kərimova, Müzəffər Məlikməmmədov
  • 27.01.2023

ЯРАН СУВАР – BAHAR BAYRAMI

  • Sədaqət Kərimova
  • 14.03.2023